Nooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

ิิ​พี​เี​ ​(​/​ˌ​w​ɪ​k​ɪ​ˈ​pi​ː​di​ə​/​ ​(​ ​ฟั​เสี​)​ ​wik-ih-PEE-dee-​ə​ ​หรื​ ​/​ˌ​w​ɪ​ki-/​ ​(​ ​ฟั​เสี​)​ ​wik-ee--)​ ​เป็​สาราุร​เื้หา​เสรี​หลาภา​ษา​​เ็ไซต์​ ​ซึ่​ไ้รั​าร​สัสุ​จา​ูลิธิ​ิิ​ีเี​ ​ค์ร​ไ่​แสผล​ำไร​ ​เื้หา​่า​ ​35​ ​ล้า​ทคา​ ​(​เฉพาะ​ิิ​พี​เี​ภาษาัฤษ​ี​เื้หา​่า​ ​4.9​ ​ล้า​ทคา​)​ ​เิขึ้​จา​าร​ร่​เขี​ข​าสาสัคร​ทั่โล​ ​ทุค​ที่สาา​รถ​เข้าถึ​ิิ​พี​เีสา​ารถ​ร่​แ้ไข​ไ้​แท​ทุ​ทคา​ไ้​่า​เสรี​ ​โ​ี​ผู้เขี​ประจำ​รา​ ​100,000​ ​ค​[3]​ ​จถึ​เื​เษา​ ​พ.ศ.​ ​2556​ ​ิิ​พี​เีี​ ​286​ ​รุ่​ภาษา​ ​และ​ไ้​ลา​า​เป็​า​้าิ​ทั่ไป​ที่​ใหญ่​ที่สุ​และ​ไ้รั​คาิ​า​ที่สุ​​ิเทร์เ็ต​[4][5]​ ​จ​ถู​จัเป็​เ็​ที่​ี​ผู้เข้าช​า​ที่สุ​ใ​โล​ัั​ที่​ ​6​ ​ตา​าร​จััั​ข​เล็​ซา​ ​้​จำ​ผู้่า​่า​ ​365​ ​ล้า​ค​[4][6]​ ​ี​ารประเิ​่าิ​ิ​พี​เีี​าร​เรี​ู​ห้า​ถึ​ ​2,700​ ​ล้า​ครั้​ต่​เื​ใ​สหรัฐเริา​ประเทศ​เี​[7]

ิิ​พี​เี​เปิตั​ใ​ปี​ ​พ.ศ.​ ​2544​ ​โ​ ​จิ​ี​ ​เลส์​และ​แลร​์​รี​ ​แซ​เจร์​[8]​ ​คำ​่า​ ​"​ิิ​พี​เี​"​ ​เป็​คำ​ที่​ประิษฐ์​ขึ้​โ​แลร​์​รี​ ​แซ​เจร์​ ​าจา​าร​ผส​คำ​่า​ ​"​ิิ​"​ ​(​wiki)​ ​ซึ่​เป็​ลัษณะ​ข​าร​สร้า​เ็ไซต์​ที่​แ​ีส่ร่​ ​เป็​คำ​ใ​ภาษา​ฮาา​ที่​แปล​่า​ ​"​เร็​"​ ​และ​คำ​่า​ ​"​เ​ไซ​โคล​พี​เี​"​ ​(​encyclopedia)​ ​ที่​แปล​่า​สาราุร

ี​าร​ล่า​ถึ​ิิ​พี​เี​ู่​่ครั้​ ​ใแ่​คาแตต่า​ั​รูปแ​าร​จัทำ​สาราุร​แ​เ่า​ที่​ี​เฉพาะ​ผู้เชี่ชาญ​เป็​ผู้จัทำ​ขึ้​ ​และ​าร​รร​เื้หา​ที่​ไ่​เป็​ิชาาร​ไ้​เป็​จำา​ ​ครั้​เื่​ิตสาร​ไท์​จั​ให้​ ​"​คุณ​"​ ​(​You)​ ​เป็​ุคคล​แห่​ปี​ ​พ.ศ.​ ​2549​ ​ัเป็​าร​รั​คาสำเร็จ​ที่เิ​ขึ้​่ารเร็​จา​คาร่ื​และ​ปฏิสัพัธ์​ไล์​ข​ผู้ใช้​หลา​ล้า​ค​ทั่โล​ ​็ไ้​้า​ถึ​ิิ​พี​เี​่า​เป็ตั​่าหึ่​ข​ริาร​เ็​ ​2.0​ ​เช่เีั​ู​ทู​ ​า​สเปซ​ ​และ​เฟ​ซุ​๊​[9]​ ​าค​ลคาเห็​่าิ​ิ​พี​เีิ​ไ้​ีคาสำคัญ​เป็​เพี​สาราุร​้าิ​เท่าั้​ ​แต่​ั​เป็​แหล่ข่า​ที่​ัปเต​่ารเร็​ี้​ ​เพราะ​ั​พ​เหตุารณ์​ปัจจุั​ถู​สร้า​เป็​ทคา​ใ​ิิ​พี​เี​่ารเร็​[10][11]​ ​ัเรี​ัศึษา​ั​ไ้รั​คำสั่​ให้​เขี​ทคา​ิิ​พี​เี​เพื่​ฝึ​ธิา​แคิ​ที่​เข้าใจา​ให้​ผู้่า​ที่​ไ่เค​ศึษา​า​่​เข้าใจ​ไ้​ชัเจ​และ​รัุ​[12]

แ้่า​ิิ​พี​เี​จะ​ี​โ​า​่า​ารพิสูจ์​ืั​ไ้​ข​ข้ูล​และ​ุ​ที่​เป็ลา​ ​แต่​็​ั​ถู​ิพาษ์ิจารณ์​ู่​เส​ ​ทั้​ใ​้า​คาลำเี​่าเป็ระ​และ​คา​ไ่​สคล้ั​ข​ทคา​ ​ีทั้​ารให้้ำหั​แ่ัฒ​ธรร​สัิ​าเิไป​จ​ไ่เหาะส​[13]​ ​และ​ระุ​่า​ ​ิิ​พี​เีั​ใช้​ระาร​ติ​เฉัท์​ใ​ารปรัปรุ​[14]​ ​คา่าเชื่ถื​และ​คาถูต้​ข​ข้ูล​็​ตเป็​เป้า​ิพาษ์ิจารณ์​่าต่เื่​[15]​ ​จาี้​ ​าร​ิจารณ์​ื่​ั​ุ่​ประเ็​ไป​ั​าร​่​​​และ​าร​เพิ่​ข้ูล​ที่​หลล​หรืไ่​สาารถ​พิสูจ์​ไ้​[16]​ ​ถึระั้็ตา​ ​ผลา​ิชาาร​เส​่าาร​่​ใ​ิิ​พี​เี​เิขึ้​ใ​เลา​สั้​ ​ๆ​ ​เท่าั้​[17][18]​ ​และ​จา​าริจั​ข​ารสาร​เ​เจร์​ใ​ปี​ ​พ.ศ.​ ​2548​ ​พ​่า​ ​ทคา​ิทาศาสตร์​จา​ิิ​พี​เี​ที่​ำา​เปรีเที​ั้​ีระั​คาถูต้​ใล้เคี​ั​สาราุร​ริ​ตาิ​า​ ​และ​ทั้ส​ี​ัตรา​ ​"​ข้ผิพลา​ร้าแร​"​ ​ใล้เคี​ั​[19]

ิิ​พี​เี​ทำา​้​ซฟต์แร์​ชื่​ีเี​ิิ​ ​และ​จัเ็​ใ​เซิร์ฟเร์​สา​แห่​ทั่โล​ ​โ​ี​เซิร์ฟเร์​ใหญ่​ู่​ที่​รัฐ​ฟลริา​ ​สหรัฐเริา​ ​และ​เซิร์ฟเร์​่​ตั้ู่​ที่​รุ​ั​สเตร​์ั​ ​ประเทศเเธร์แล์​ ​และ​รุ​โซล​ ​ประเทศ​เาหลีใต้​ ​ใขณะที่​ูลิธิ​สำัาใหญ่​ตั้ู่​ที่​ซาฟราซิสโ​ ​รัฐ​แคลิฟร์เี​[20]