วันท่าแขกแตก
เืท่าแข แขคำ่ ิแลา ปีพุทธศัราช ๒๔๘๙
ปั ปั ปั ปั!
เสีทุระแทประตูแทรผ่าคาื สาลพัหีหิคล้าเสีรีร้โหหขหญิสาัแรแ้ คาเีสัถูทำลาลใชั่พริตาและทำให้คทีู่่ริเณชั้สขร้าขาขเ็เตล็สะุ้ตื่ขึ้า สตรีัี่สิเ้าปีเิตาโพลเหื่โซา คาสัสุ่ตัขึ้ใแตาและหาไปใเลาัรเร็ หัใจเต้ระห่ำ้คาตื่ตระห
เธลูห้าท้ทีู่ขึ้พลาชำเลืไปทาต้เสีตาสัญชาตญาณ ใครรลสาตาปราฏเพีคาืิขาราตรี ต่จาั้เสีหญิชราร้ตะโเป็ภาษาเีา็ัลเข้าสู่โสตประสาท
ีไ ีไ! (đi ngay đi ngay - ไปเี๋ี้ ไปทัที)
เ๋ ค เื ฝ่า ี (ở Không được Phải đi – ู่ไ่ไ้แล้ ต้ไป)
ีไ ีไ! (đi ngay đi ngay – ไปตี้เล ไปทัที)
ืลื้ำลาลค่าาลำาแล้หัไปคข้าา้แตาหาลัสุขี เธระซิถาสาีเป็ภาษาเีา้เสีสั่เครืและเาหิ “พี่ เสีใคร”
ลิที่ปีี้าุ่าเข้าสาสิเจ็ปี็ถูเสีลึลัปลุให้ตื่แล้เช่เีั เขาระซิเสีแหแห้ “เสี่า”
“่า?” ให้าขืซีเผื เหื่ผุพราเต็ห้าผา แสเลืราจาพระจัทร์เสี้ที่ส่ผ่าห้าต่าเข้าาเผให้เห็คาตื่ตระหใแตา “ท่าเสีไปาแล้ี่...”
หญิสาัเ่ไ่ทัจ เสีทุประตู็ัสั่ขึ้าีระล ตา้เสีร้ตะโขคที่เสีชีิตไปาแล้
ีไ ีไ! (đi ngay đi ngay - ไปเี๋ี้ ไปทัที)
เ๋ ค เื ฝ่า ี (ở Không được Phải đi – ู่ไ่ไ้แล้ ต้ไป)
แเล แ เล! (Nhanh lên Nhanh lên - เร็เข้า เร็เข้า)
“่าจะเิเรื่แล้ล่ะ” ลิเ่เสีเา เ็เหื่ไหลผ่าเส้ผลาัขั แผ่สะท้ขึ้ลหัห่ตาจัหะารหาใจ ตาเรีาสะท้คาัลใจา่าชัเจ
ลิ้าจาเีาาู่ลาไ้เืสิปีจซื้ที่ิเปิร้าขาขเ็เตล็ไ้แล้ถึค่พาืผู้เป็ภรรา้าาู่้ใช่ไ่ี่ปี่ แ้ารค้ารารื่ แต่ไฟสคราที่คุรุ่และซัซ้ทำให้หัใจาจะส
ญี่ปุ่ที่เคัให้ิโจีฝรั่เศส ัประ้ลา ัพูชา และเีาประาศเราช ไ้ปราชัให้แ่ฝ่าสัพัธิตรใสคราโลครั้ที่สเื่ปีพุทธศัราช ๒๔๘๘ ้เหตุี้ฝรั่เศสที่ต้ถตัจาลาใช่ญี่ปุ่เรืำาจจึหคืาแ้แค้ผู้ที่เาใจหาและหัลัาปครลาใฐาะเจ้าาณาิคีครั้
ชาหุ่ไ่รช้า ัต่าเร่รุไปปรึษาชาเีาที่าศัู่ใละแเีั และไ่ีใครไ่ไ้ลิ่ิปืที่ลคละคลุู้่ใาาศ คาหาระแและระแระัทำให้คาจะข่ตาหลัไ้ล “สถาารณ์ตี้ไ่่าไ้าใจเล ครครัฉัคไู่่ที่ี่แล้ ีใครสใจร่ลเิจ้าเรืข้าแ่้ำโขไปฝั่ไท้า”
“ฉัคัไ่ไปหร เป็ห่ร้าร ่าจะสร้าเื้สร้าตัาไ้ถึตี้ต้เสีเลาไปตั้ี่สิปี ลทุลแรไปตั้เท่าไร” ชาเีาัลาคคหึ่พูขึ้ “ี่าไปแล้จะเาะไริ จะใช้ชีิตัไ สถาารณ์ที่ั่เป็ัไ็ไ่ีใครรู้ จะให้เาชีิตไปเสี่หรืไปตาเาาห้าเหร”
“ใช่ ุตส่าห์้าจาเีาาที่ี่ ตู้่ห่าัครครัเป็สิ ๆ ปี แล้จะให้ทิ้เิททั้หไปเหร ฉั่าัตราคาไ่ถึท่าแขหร ่าเพิ่ตีตไป่ไข้เล”
ลิขคิ้่าัจปัญญา เขาเข้าใจี ทุคละทิ้้าเิเพื่าแสหาชีิตที่ี่า แต่ไป ๆ า ๆ ไ่่าที่ไห็หีไ่พ้สคราและารแ่แ่ขผู้ีำาจ “หาคา่าไ่ีใครไปัฉัใช่ไห”
“ฉัไป” ชาัสี่สิปลา ๆ พู้ท่าทาหัแ่ ราัเพิ่ตัสิใจครั้ใหญ่ใชีิต “ไปทั้ครครัเล ไู่่แล้”
“ฉั็ไป้ ช่ี้ีลาสัหรณ์ไ่ค่ีเล เิทหาให่เื่ไร็ไ้ แต่ชีิตีแค่ชีิตเี ถ้าไปแล้สถาารณ์สค่ลัาีครั้็ัไ่สา”
“ไ้ ถ้าั้็เาตาี้” ลิพัห้า ชาหุ่รรคไ้ลุ่หึ่็จ้าเรืเพื่พพข้าแ่้ำโขัใีสคืข้าห้า
คืัที่ ๒๐ ีาค ปีพุทธศัราช ๒๔๘๙
ท่าพาถึท่าเรืลิถึึขึ้าไ้่าลืหิเสารครครที่ิและทคำที่เ็หรริไ้า้ หาไ่ีเครื่ืั ร้าค้าทีุ่ตส่าห์สร้าาัื็คลหาไปใาาศเป็แ่
หลัจาลัเลู่พัหึ่ ลิ็ค้าืืาุเาไ้แล้พู่า “้ขึ้เรืไปัเิ่ะ พี่ต้ลัไปเาเสารครครที่ิ เสร็จแล้พี่จะั่เรืีลำตาไปทีหลั”
ื้ำตาคลห่และพู้คาร้ใจ “ไ่ไ้ ถ้าไป็ต้ไป้ั ไ่่าั้เิพลัหลัขึ้าจะทำัไ” เธเคสูญเสีุตรชาคโตที่่ป่ตาไป่ ตี้่ไ่าสูญเสีสาีไปีค ารสูญเสีและารพราจา แค่ึถึ็ทำให้หัใจแทฉีขาเป็ริ้ ๆ
“ไ่ีทาพลัหลัหร พถึครพืรพีู่่ตรท่าเรื ห้าไปไห พี่จะรีตาไป ะ ขึ้เรืไปัลู่” ลิีืภรราสา่า้
เธหัไปุตรสาัสาขที่ืู่ข้า ๆ ลัเลเล็้แล้พัห้า้คาจำใจ “็ไ้ แต่พี่ต้รีตาาะ ต้รีา เข้าใจไห”
“พี่จะรีตาไปแ่” ลิให้คำสัญญา
ืจสาีหาลัไปจารสาตาถึคุุ่้ตรสาตัจ้้าขึ้เรืไ้ลำเล็้คาระัระั
ใุคที่ข่าสารล่าช้าและเข้าถึา ประชาชจำาใเืท่าแขัครู้สึ่าตัเปลภั แ้ระทั่ลิที่คิ่าครหี็ัชะล่าใจ เขาตัสิใจค้าที่ร้าคืหึ่แล้ค่จ้าเรืเิทาใัรุ่ขึ้ ท่าพถึเช้าัต่า สถาารณ์็พลิผัชิู่ไ่ลั
ชาหุ่ไ้ิเสีระเิัสั่หั่ไห แ้ระทั่แผ่ิัสั่สะเทืราัโลำลัจะแตเป็เสี่ ๆ เขาิ่ไปูเหตุารณ์ห้าร้า้คาตื่ตใจ ตาเรีาเิ้าภาพเื้ห้าที่ตี้แทไ่ต่าจาริ พ่ค้าแ่ค้าและผู้คที่าจัจ่าใช้สใตลาถูแรระเิทำให้เสีชีิตคาที่หลารา เลืสีแจเืำเจิ่ไปทั่ผืิ ชิ้เื้ แข และขาระจัระจาไปคละทิศละทา
ผู้ครีร้แตตื่และเสีร้ไห้ขเ็เล็ัระ สถาารณ์ุ่าโลาหลไ่ต่าจาัโลาิาศ ทุคต่าิ่หีตาท่าลาศพเลื่ผืิ หญิสาคหึ่ค่ำห้า้าปาพะา ๆ พาาร้ขคาช่เหลื แต่เลาี้เธไ่ีครึ่ล่าขลำตัแล้ ต่ให้เทพเทาลาโปร็คช่เหลืไ่ไ้
ลิืตตะลึู่ตรั้ ่าจะไ้สติ็ตไ้ิเสีปืลัต่เื่าแต่ไล ๆ าารหาลัคาตาทำให้ชาหุ่ิ่ลัเข้าไปหลภาใตัร้าค้าทัที
เสีปืลและเสีผู้ครีร้ทำให้ลิรู้สึเหืใล้จะเสีสติ ไ่ไ้ารแล้ หาเาแต่หลู่ที่ี่ต่ไป เขาต้ลาเป็เศษชิ้เื้เหืที่เห็เื่ครู่แ่ ่ที่สถาารณ์จะรุแรชิ้คืไ่ไ้ เขาต้รีหี หีไปจารแห่ี้
ชาหุ่ไ่ีเลาึถึเสารครครที่ิหรืทคำที่ตั้ใจลัาเาแล้ เลาี้ไ่ีะไรสำคัญไป่าชีิต โเฉพาะชีิตขคที่ีลูเีตู้แล
ท่าลาเสีระสุปืที่ัใล้เข้าาเรื่ ๆ ลิลั้หาใจแล้ค่ ๆ เปิแ้ประตูร้าค้า่ฉจัหะที่้าำลัุ่าิ่ไปทาท่าเรื
ชาหุ่ิ่่าไ่คิชีิตและีคื่ ๆ ที่คิเหืเขาิ่ตาา้ พเขาต่าคต่าิ่ ต่าคต่าหัที่จะีชีิตู่ต่ไป
แต่แล้เสีระเิีระล็ัคาหัขพเขา่าโหเหี้ทารุณ
ตู!
เสีระเิั้โสตประสาทจเิเสีิ้ใหู ร่าขลิระเ็ไปเื้ห้า หูขเขาื้ ภาพตัไปชั่ขณะ เื้ตัเประเปื้ไป้เศษฝุ่เศษิ แต่เขาไ่ีเลาาสใจเรื่เล็้เหล่าี้
ชาหุ่หัไปเื้หลั าคปลภัเหืเขา แต่าค... ำลัครญคราู่พื้ที่เจิ่ไป้โลหิต ชาคหึ่ศีรษะถูระเิระจุและตาคาที่
ลิสั่สะท้าไปทั้ร่า เลืใาราัหุไหลไปแล้ ครู่หึ่เขาตัสิใจเลืช่คที่พเิไหาคหึ่ ีฝ่าขาะเผลและล่าขคุณเขาไ่หุ
ลิฝืิ้ทั้ ๆ ที่เหื่โซา คาจริเขาไ่ไ้าช่ใครเล ตี้ใจเขาู่ที่ลูเี สคิแต่่าจะทำัไถึจะไ้เจครครั หาหาตัไ้เขา็คทำไปแล้ แต่่า... หาเขาไ่ลืทำะไรเล คารู้สึผิาปคเาะิหัใจและหลัไ่ลไปตลชีิต
ลุ่ครชีิตทั้ิ่ทั้เิไปัท่าเรืโไ่คิชีิต เื่เห็เรืจู่ตรั้็พาัถหาใจ้คาโล่
“ลุครั พาพข้ข้าฟาไปไทไ้ไห” ลิถา้ำเสีระหืระห
ีฝ่าเป็คคเีัที่พาืข้าฟาไปจัหัครพเื่าี้ ชาสูัาตาสภาพแต่ละค้คาสัเช เขาลัเลเล็้่พัห้าช้า ๆ แล้พู้ภาษาลา “า ๆ ฟ้าา” (า ๆ รีา)
ลุ่ผู้รชีิตไ้ิัี้็พรูลหาใจ้คาโล่เป็ครั้แร คาคิที่่าตัเรชีิตแล้ทำให้หัใจที่แขค้าสล แต่ละครี้าขึ้เรืั่า่ไ
จาเรืลำี้ลิัเห็เรืลำื่ ๆ ที่ทพาคพพหีตาไปทาฝั่ไท แต่เรืขลิเพิ่จะาถึลาแ่้ำโข เขา็เห็ฝูิสปิตไฟร์ิาแต่ไล ๆ
ระเิถูทิ้เป็ระล แต่ละจุล้ีผู้คาเจ็ล้ตา เสีรีร้โหห้คาหาลัและเจ็ปทำให้หัใจคฟัีรั้คาเจ็ป
ขณะเีัชาหุ่เห็ทหารฝรั่เศสฝั่ิปืเข้าใส่ประชาชที่ำลัหีตา ทั้คทีู่่และคที่เพิ่ขึ้เรื จาี้ัเห็ทหารฝรั่เศสผลัร่าไร้ิญญาณเหล่าั้ลไปใแ่้ำโขัตาตัเ
ภาพโหเหี้ทารุณทำให้เขาขลุซู่และลืลัคาตาไปชั่ขณะ
ไ่ใช่สิ
ลิึ่าตัเตาแล้และตี้ำลัู่ใรต่าหา
แ่้ำโขถูเลืขประชาชผู้ริสุทธิ์เปลี่ให้เป็สีแฉา ชาหุ่หลั่้ำตาให้ัภาพสะเทืใจัล่าเี ๆ ่จะถูสิ่ื่ึูคาสใจ
ร่าร่าหึ่เาะขไ้ลคาแต่ไล “ลุครั ีคลาทาี้”
คเิเรืหัไปตา ตี้เครื่ิเริ่ทิ้ระเิใส่คที่ำลัข้าฝั่โขเพื่หีตาและีาริปืเข้าใส่ คเรืหลาราถูิจาเครื่ิจไ้รัาเจ็ หาขัเรืไปรัผู้ชาคั้ พเขาาจถูิหรืไ่็โระเิตาัห
ชั่ใจู่ครู่เีคเิเรืสูั็หัเรืต์แล่ไปทาั้ เพีหึ่าที็าถึตัค ลิช่ึีฝ่าขึ้าเรื่ารเร็
“ขใจ ขใจหลา ๆ” (ขคุณ ขคุณา ๆ) ัรุ่ชาาุประาณสิสาสิสี่ปีล่าเป็ภาษาลาพลาร้ไห้จตาแเรื่ ร่าทั้ร่าเปีโชสภาพูไ่ไ้โสิ้เชิ
“เจ้าเป็คลาหรืคญ” ชาคหึ่เรืถาขึ้เป็ภาษาลา
“ญ ข้เป็คญ” ีฝ่าตทั้ที่ัสะื้ไห้ ไหล่สั่สะท้าแลู่าสัเช
ใช่ที่ฝรั่เศสปครัพูชา ลา และเีา คเีาหรืสัั้เรี่าคญไ้้าจาเีาาู่ลาเพื่สร้าฐาะัเป็จำา และเลาี้พเขา็ถูีให้ต้พพจาลาไปัประเทศไท
“แล้เป็หัเจ้าคึล้ำาจัซี่” (แล้ทำไคุณถึล้ำาแี้ล่ะ) ผู้โสารเรืีคถาพลาไปัเรืีลำทีู่่ไลไป คเรืลำั้ถูปืิเข้าใส่ศีรษะ่าแ่ำจร่าล้ไปทัผู้โสารที่ัู่่ข้า ๆ ั เขาตใจและหาลัจทต่ไ่ไห เ็สาตาลัาทัคั เรืที่พเขาโสาราเข้าใล้เขตไทแล้ ฝูิพั้จึไ่ไ้ิาถึจุี้และี่ทำให้พเขารู้สึปลภัาขึ้
“เื่เช้าผัครครัเิเท้าา ตั้ใจ่าจะาขึ้เรืพพไปฝั่ไท แต่พเราู่ทาฟาโ้ขเื็เลต้เิเลีแ่้ำโขาท่าเรื คิไ่ถึ่าจะเจทหารลาที่รัตัลัตาไปเข้าัฝรั่เศส พััืไพล่หลัพ่ัแ่ผ” ชาัรุ่สะึสะื้ “แล้็ผลัพท่าลไปแ่้ำโขทั้เป็”
“ตที่ััผ ผขร้ให้ััหล ๆ ห่ ผเจ็ ั็ทำตา พถูผลัลไปใ้ำผ็พาาิ้จเชืหลุแล้็่า้ำาเรื่ ๆ จเห็ขไ้ ต่า็เจพคุณี่แหละครั”
“พ่แ่ผคตาัหแล้ ตาแล้ ตาแล้แ่ ๆ ผพาาหาพเขาตล แต่ไ่เห็ใครลขึ้าเล พเขาตาแล้แ่ ๆ”
ท่าลาเสีเครื่ิ เสีระสุปื และเสีระเิที่ัขึ้ราัจะไ่ีัหุ ทุคเ็ัรุ่คี้้แตาสัเช ใขณะที่พเขาำลัจะถึท่าเรืจัหัครพ ฝัร้าขคท่าแขเพิ่เริ่ต้ขึ้
กรุณาเข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น