รู้จักกันไหมลอยกระทง เวอร์ชั่น ญี่ปุ่น

           รู้จักกันไหมลอยกระทง เวอร์ชั่น ญี่ปุ่น 

            ลอย...ลอย...กระทง

ลอย...ลอย...กระทง

ลอยกระทงกันแล้ว...ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง

อินโทรมาเต็มขนาดนี้ คงไม่ต้องเดาใช่มั้ยคะว่าวันนี้ธัญวลัยจะเอาเรื่องอะไรมาให้อ่าน ใช่แล้วค่ะ เนื่องในวันนี้เป็นวันลอยกระทง เราก็ต้องพูดถึงประเพณีลอยกระทงกันหน่อย แต่ประเพณีลอยกระทงของไทย ทุกคนคงรู้กันดีอยู่แล้วว่าเราลอยกระทงก็เพื่อบูชาและขอขมาพระแม่คงคา พระแม่แห่งสายน้ำ

แต่ทราบไหมคะว่าในประเทศญี่ปุ่นก็มีวัฒนธรรมในการบูชาเทพเจ้าแห่งสายน้ำเช่นเดียวกับไทยเรา ซึ่งความเชื่อนี้เกี่ยวเนื่องกับปีศาจตนหนึ่งที่ชื่อว่า คัปปะ ซึ่งเป็นผีญี่ปุ่นจำพวกพรายน้ำ รูปร่างคล้าบกบ ปากแหลม แต่มีกระดองอยู่ที่หลัง ศีรษะล้านและแบน ซึ่งมีไว้สำหรับใส่น้ำเมื่อตองขึ้นบก เพราะคัปปะจะสิ้นฤทธิ์หากไม่มีน้ำค่ะ นอกจากนี้ยังเชื่อว่าคัปปะมีสูตรยาพิเศษที่ผสมจากสมุนไพรซึ่งสามารถรักษาได้ทุกโรค สิ่งที่คัปปะโปรดปรานที่สุดก็คือแตงกวา

เครดิตภาพ : http://umber.deviantart.com/

แล้วคัปปะมาเกี่ยวอะไรกับประเพณีลอยกระทงกันล่ะ?

อย่างที่บอกไปว่าจุดประสงค์ของการลอยกระทงคือ การบูชาและขอขมาพระแม่คงคาใช่มั้ยคะ ซึ่งสำหรับญี่ปุ่นบางท้องถิ่นมีความเชื่อว่า คัปปะ ก็คือเทพเจ้าแห่งสายน้ำนั่นเอง และด้วยความที่คัปปะชอบกินแตงกวา เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวแตงกวา ญี่ปุ่นจึงมีธรรมเนียม ‘ลอยแตงกวา’ เหมือนที่เราลอยกระทง เพื่อบูชา เซ่นไหว้เทพเจ้าแห่งน้ำ หรือทำทานผีอดโซ ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยให้พืชผลทางการเกษตรงอกงาม

และเพราะธรรมเนียมลอยแตงกวานี่แหละค่ะจึงทำให้มีเรื่องเล่าตลกๆ ตามมาว่าถ้าผู้ชายแก้ผ้าลงไปเล่นน้ำในแม่น้ำอาจถูกคัปปะดึงส่วนล่าง(คงเข้าใจนะคะว่าหมายถึงอะไร) เพราะคัปปะมีนิสัยอยากรู้อยากเห็น บางทีจึงคิดว่าตรงนั้นของคุณผู้ชายเป็นแตงกวาค่ะ

แต่ถ้าวันดีคืนดีเราไปเจอคัปปะเข้า อย่าเพิ่งตกใจค่ะ เพราะการเอาชนะคัปปะนั้นง่ายมาก

วิธีแรก พอเจอปุ๊บก้มศีรษะคำนับตามมารยาท อ่านไม่ผิดหรอกค่ะ คำนับให้คัปปะจริงๆ เพราะคัปปะเป็นผีที่มีมารยาทมาก เมื่อเราคำนับ มันก็จะคำนับตอบทันที และตอนนั้นเองน้ำที่เป็นแหล่งกำเนิดพลังอยู่บนศีรษะแบนๆ ของมันก็จะหกทำให้มันอ่อนแอ เท่านี้คัปปะก็ไร้พิษสงแล้วค่ะ

 วิธีที่สอง ถ้าตอนที่คุณเจอคัปปะ แล้วบังเอิ๊ญบังเอิญคุณดันพกแตงกวามาด้วยพอดี ให้คุณหาอะไรก็ได้แหลมๆ เขียนชื่อตัวคุณเองลงไปบนแตงกวาแล้วโยนลงน้ำ ด้วยความที่นั่นเป็นของโปรด คัปปะจะรีบว่ายไปเก็บแตงกวากิน จังหวะนั้นคุณก็ชิ่งหนีได้เลยค่ะ วิธีนี้ยังส่งผลดีต่ออนาคตด้วยนะคะ เพราะคัปปะเป็นผียอดกตัญญู มันจะจำชื่อที่เขียนไว้บนแตงกวาได้ คราวหน้าถ้าต้องเจออีก มันก็จะไม่มาวุ่นวายกับคุณแน่นอนค่ะ

นอกจากนี้ไทยเรายังมีความเชื่อว่า หากเราตัดเศษผมหรือเศษเล็บใส่กระทงลอยไปด้วยก็จะเปรียบเสมือนการส่งสิ่งไม่ดีต่างๆ หรือเคราะห์ร้ายให้สายน้ำพาลอยออกไปจากตัวเรา ซึ่งในญี่ปุ่นเองก็มีประเพณีที่มีความเชื่อคล้ายกัน นั่นคือประเพณีลอยตุ๊กตา 

เครดิตภาพ : http://japonija.lt/sekku-hinamatsuri

ประเพณีนางาชิ บินะ (Nagashibina) หรือประเพณีลอยตุ๊กตา เป็นประเพณีในช่วงเทศกาลเด็กผู้หญิง หรือที่เรียกว่าเทศกาลตุ๊กตาในฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งจะจัดขึ้นในวันที่ 3 เดือน 3 ของทุกปี โดยชาวญี่ปุ่นจะนำกระดาษและฟางมาทำเป็นตุ๊กตา เพื่อประกอบพิธีปัดเป่าให้สิ่งร้ายๆ ต่างๆ ไปอยู่ในตุ๊กตา แล้วนำตุ๊กตาไปลอยน้ำหรือทะเล เป็นการสะเดาะเคราะห์ 

 เครดิตภาพ : http://www.gettyimages.com

และนี่เป็นเกร็ดความรู้เล็กๆ น้อยๆ ที่ธัญวลัยนำมาฝากในวันลอยกระทงปีนี้ แม้ในหลายๆ ประเทศจะมีประเพณีความเชื่อคล้ายคลึงกันแต่ก็มีความแตกต่างกันทางวัฒนธรรม แล้วทุกวัฒนธรรมย่อมล้วนมีความงดงาม ในฐานะคนรุ่นใหม่จึงควรร่วมสืบสานวัฒนธรรมอันดีงามนี้ต่อไป แล้วอย่าลืมไปลอยกระทงกันนะคะ